Przegląd kominiarski to jeden z tych obowiązków, o których łatwo zapomnieć – aż do momentu, gdy dochodzi do tragedii. Niedrożny komin, nieszczelna instalacja spalinowa czy nagromadzona sadza mogą prowadzić do pożaru, zaczadzenia albo uszkodzenia całej instalacji grzewczej. A przecież regularna kontrola przewodów kominowych to nie tylko kwestia bezpieczeństwa, ale także obowiązek prawny. W tym artykule wyjaśniamy, jak często należy przeprowadzać przeglądy kominiarskie, co dokładnie one obejmują, jakie są skutki ich zaniedbania oraz kiedy warto wezwać kominiarza także poza harmonogramem.
Znaczenie przeglądu kominiarskiego
Przeglądy kominiarskie to nie formalność – to realna ochrona życia, zdrowia i mienia. Przewody kominowe odpowiadają za odprowadzanie spalin i zużytego powietrza, a także za prawidłową wentylację budynku. Ich drożność i szczelność to warunek konieczny do bezpiecznego funkcjonowania pieców, kominków, kotłów gazowych czy olejowych. Kominiarz nie tylko ocenia stan techniczny przewodów, ale też wykrywa potencjalne zagrożenia, takie jak nieszczelności, zatory, uszkodzenia mechaniczne czy cofanie się spalin.
Jak często należy przeprowadzać przegląd kominiarski?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami (Prawo budowlane – art. 62), przegląd przewodów kominowych powinien być przeprowadzany co najmniej raz w roku. Jednak częstotliwość zależy również od rodzaju budynku i instalacji:
🔸 W budynkach mieszkalnych jednorodzinnych – co najmniej 1 raz w roku, najczęściej przed sezonem grzewczym.
🔸 W budynkach wielorodzinnych, użyteczności publicznej, przemysłowych – przeglądy muszą być wykonywane minimum 2 razy w roku, a w przypadku intensywnego użytkowania przewodów – nawet 4 razy rocznie.
Dodatkowo, przewody wentylacyjne powinny być kontrolowane co najmniej raz w roku, natomiast spalinowe i dymowe – zależnie od rodzaju paliwa:
- Paliwa stałe i ciekłe – co 3 miesiące
- Paliwa gazowe i olej opałowy – co 6 miesięcy
📌 Uwaga
Warto także kontrolować przewody kominowe po każdej większej przebudowie, remoncie lub zmianie urządzenia grzewczego.
Obowiązki właściciela budynku
Za stan techniczny przewodów kominowych odpowiada właściciel, zarządca lub administrator nieruchomości – niezależnie od tego, czy mówimy o domu jednorodzinnym, kamienicy czy budynku wspólnoty mieszkaniowej. Przepisy prawa budowlanego są w tym zakresie jednoznaczne. Obowiązki te obejmują nie tylko samo zlecenie przeglądu, ale również podjęcie działań wynikających z jego efektów. Poniżej znajdziesz szczegółowe wyjaśnienie każdego obowiązku:
🔹 Zlecanie przeglądów uprawnionym kominiarzom
Właściciel musi zadbać o to, by przegląd został wykonany przez osobę posiadającą stosowne uprawnienia. Wymagane są kwalifikacje zawodowe w zawodzie kominiarza – najczęściej w formie tytułu mistrza kominiarskiego lub członkostwa w korporacji kominiarskiej. Osoba wykonująca kontrolę musi posiadać prawo do wystawiania oficjalnego protokołu, który ma wartość dokumentu urzędowego. Zlecenie przeglądu przypadkowej osobie bez uprawnień nie ma mocy prawnej.
🔹 Archiwizowanie protokołów z kontroli
Po wykonanym przeglądzie kominiarz ma obowiązek wystawić protokół – dokument, który należy przechowywać w dokumentacji budynku. Może on być wymagany w razie kontroli ze strony nadzoru budowlanego, inspekcji przeciwpożarowej lub w procesie likwidacji szkody przez ubezpieczyciela. Brak dokumentu jest traktowany jako brak wykonania przeglądu, nawet jeśli faktycznie miał on miejsce.
🔹 Wdrażanie zaleceń pokontrolnych
Jeśli podczas przeglądu kominiarz wykryje jakiekolwiek nieprawidłowości, właściciel ma obowiązek wdrożyć zalecenia i zlecić niezbędne prace naprawcze. Może to obejmować np. udrożnienie przewodu, wymianę uszkodzonego elementu, poprawę połączeń pieca z kominem czy montaż nasady kominowej. Przegląd bez działań naprawczych w przypadku usterek nie spełnia swojej funkcji ochronnej.
🔹 Usuwanie wykrytych nieprawidłowości w określonym terminie
Nie wystarczy samo „wzięcie do wiadomości” zaleceń – trzeba je zrealizować w określonym terminie, który zazwyczaj wyznacza kominiarz w protokole. W przypadku poważnych usterek konieczne może być ponowne przeprowadzenie przeglądu lub odbioru technicznego po naprawie. Opóźnianie tych działań to świadome narażanie budynku i mieszkańców na niebezpieczeństwo.
❗ Brak przeglądu lub niewywiązywanie się z obowiązków właściciela to wykroczenie administracyjne, za które można otrzymać mandat (nawet do 500 zł), a w skrajnych przypadkach – odpowiedzialność cywilną lub karną, jeśli np. zaniedbanie doprowadziło do pożaru, zatrucia tlenkiem węgla lub zniszczenia mienia.
Skutki zaniedbania przeglądów kominiarskich
Ignorowanie przeglądów kominowych może mieć tragiczne konsekwencje – i to nie tylko w kontekście przepisów, ale przede wszystkim bezpieczeństwa:
● Mandat lub grzywna – nadzór budowlany lub straż pożarna może nałożyć karę za brak dokumentacji przeglądu.
● Zwiększone ryzyko zaczadzenia – tlenek węgla (czad) jest bezbarwny, bezwonny i śmiertelnie niebezpieczny.
● Ryzyko pożaru sadzy – nagromadzona sadza może się zapalić i zniszczyć komin, dach, a nawet cały budynek.
● Zatrzymanie działania urządzenia grzewczego – cofanie się spalin prowadzi do awarii lub wyłączenia pieca.
● Odmowa wypłaty odszkodowania – firmy ubezpieczeniowe mogą odmówić wypłaty świadczeń, jeśli brak przeglądu był przyczyną szkody.
Co obejmuje przegląd kominiarski?
Przegląd kominiarski nie polega tylko na „rzuceniu okiem”. To szczegółowa kontrola techniczna przewodów kominowych, która najczęściej obejmuje:
- Ocenę stanu technicznego przewodów dymowych, spalinowych i wentylacyjnych,
- Sprawdzenie ciągu kominowego – czy jest wystarczający i prawidłowy,
- Weryfikację szczelności i drożności kanałów,
- Usunięcie nagromadzonej sadzy lub zanieczyszczeń (jeśli przegląd łączony jest z czyszczeniem),
- Kontrolę połączeń urządzeń grzewczych z kominem (np. rura od pieca gazowego),
- Sprawdzenie, czy komin nie jest zagrożeniem dla konstrukcji budynku.
Na koniec wystawiany jest protokół kominiarski, który należy przechowywać – to oficjalny dokument potwierdzający wykonanie przeglądu.
Kiedy oprócz przeglądów skorzystać z usług kominiarza?
Oprócz obowiązkowych przeglądów warto skontaktować się z kominiarzem w każdej sytuacji, która budzi wątpliwości co do bezpieczeństwa instalacji. Przykładowe sytuacje:
- Wyczuwa się niepokojący zapach w kotłowni lub przy kominku,
- Pojawia się zadymienie w pomieszczeniu lub przy piecu,
- Planujesz instalację nowego urządzenia grzewczego,
- Doszło do pożaru sadzy – komin wymaga oceny technicznej,
- Budynek był nieużywany przez dłuższy czas i chcesz przywrócić instalację do działania.
Kominiarz może też doradzić w kwestii wentylacji mechanicznej, systemów nawiewnych czy doboru nasad kominowych.
Co zrobić, jeśli przegląd wykazał problemy?
Jeśli przegląd kominiarski wykazał jakiekolwiek problemy, nie wolno ich lekceważyć ani odkładać na później. W przypadku stwierdzenia poważnych nieprawidłowości – takich jak nieszczelność przewodu kominowego, brak ciągu, cofanie się spalin czy nadmierne nagromadzenie sadzy – należy niezwłocznie wyłączyć urządzenie grzewcze, by nie stwarzać zagrożenia dla życia i zdrowia domowników. Następnym krokiem powinno być zlecenie naprawy lub usunięcia usterki specjalistycznej firmie – najlepiej tej posiadającej uprawnienia w zakresie kominiarstwa, gazownictwa lub budownictwa ogólnego (w zależności od charakteru usterki). Po wykonaniu prac należy ponownie skontaktować się z kominiarzem, który dokona odbioru instalacji i potwierdzi jej pełną sprawność. Wszelkie dokumenty – protokoły, faktury, zalecenia – warto zachować w domowej dokumentacji, zwłaszcza jeśli budynek jest ubezpieczony. Ignorowanie zaleceń kominiarza może skutkować odmową wypłaty odszkodowania, a w przypadku wypadku – odpowiedzialnością karną właściciela budynku. Działaj więc szybko, odpowiedzialnie i zgodnie z zaleceniami – bo bezpieczeństwo w domu zaczyna się od drożnego komina.
Wnioski + najczęściej zadawane pytania
Regularny przegląd kominiarski to obowiązek, którego absolutnie nie wolno bagatelizować. To nie tylko wymóg prawa budowlanego, ale przede wszystkim realna ochrona życia, zdrowia i mienia. Niedrożny, nieszczelny czy uszkodzony komin może doprowadzić do tragedii – zaczadzenia, pożaru lub awarii urządzeń grzewczych. Przegląd przeprowadzony przez uprawnionego kominiarza pozwala wcześnie wykryć nieprawidłowości, a także zabezpieczyć się przed kosztownymi konsekwencjami prawnymi i finansowymi. Nie warto czekać, aż coś się wydarzy – profilaktyka jest zawsze tańsza niż naprawa skutków zaniedbania.
Czy przegląd kominiarski jest obowiązkowy w domu jednorodzinnym?
Tak. Zgodnie z Prawem budowlanym, przegląd przewodów kominowych w domu jednorodzinnym należy wykonywać co najmniej raz w roku.
Kto może wykonać przegląd kominiarski?
Wyłącznie osoba z uprawnieniami – najczęściej mistrz kominiarski lub członek korporacji kominiarskiej posiadający stosowny certyfikat.
Co grozi za brak przeglądu kominiarskiego?
W razie kontroli grozi mandat, a w przypadku pożaru lub zaczadzenia – odpowiedzialność cywilna lub karna. Ubezpieczyciel również może odmówić wypłaty odszkodowania.
Czy przegląd kominiarski obejmuje również czyszczenie komina?
Nie zawsze. Przegląd to inspekcja stanu technicznego. Czyszczenie sadzy to osobna usługa, która może być wykonana w tym samym czasie – warto to wcześniej ustalić z kominiarzem.
Jakie dokumenty otrzymam po przeglądzie?
Kominiarz wystawia protokół z przeglądu, który należy przechowywać. To oficjalny dokument potwierdzający wykonanie obowiązku.
Dodaj komentarz